Nieuwe stimuleringsmaatregelen op komst

Tot ongeveer een maand geleden, hoorde je niemand erover. Drie weken geleden zagen we de eerste berichten dat men binnen de Fed aan het discussieren was over de vraag of nieuwe stimuleringsmaatregelen in de toekomst nodig zouden kunnen zijn. Vorige week noemde Ben Bernanke de economische vooruitzichten “ongewoon onzeker”. Deze week lees ik in de Financial Times dat James Bullard, president van de St Louis Fed pleis voor “aggressive quantitative easing”, ofwel om agressief nieuw geld in de economie te pompen. Zie daar hoe de publieke opinie stap voor stap wordt ingeprent dat stimulering “de enige logische stap” is om de “gevreesde double-dip” te voorkomen.

Wees voorbereid en heb een plan
Dit is exact het scenario wat we in ons rapport “
Wees voorbereid en heb een plan” al hebben beschreven. Zodra politici en centrale bankiers geen andere oplossing kunnen bedenken, gaan ze over tot geldcreatie, die op haar beurt tot een verzwakkende munt en dus hogere prijzen voor goederen en diensten zal leiden. Hebt u dit gratis rapport nog niet gelezen, dan raad ik u echt aan om dit alsnog te doen. Naar onze mening zul je als belegger, maar ook als burger de komende tien jaar uit een ander vaatje moeten tappen.

Amerikaanse overheid geeft 63% meer uit dan er binnen komt
Dat de Amerikanen het printen van nieuw geld als enige uitweg zien, is zeer duidelijk. Dit jaar zal de Amerikaanse overheid naar verwachting $2176 miljard aan belastinginkomsten hebben, en zullen de uitgaven maar liefst $3545 miljard zijn. En dan hebben we het nog niet eens over de tekorten bij Amerikaanse staten en bij gemeenten. Geen mens die dat lang vol kan houden, of daar vanzelf uit kan groeien. Een staat heeft echter als extra mogelijkheid om geld te printen en daarmee de problemen een tijdje voor zich uit te schuiven. Er is tot nu toe door Obama in ieder geval nog geen enkel initiatief genomen dat erop is gericht om die enorme uitgaven terug te dringen.

Wachten tot niemand meer Amerikaanse obligaties wil
Dat kan je rustig doen, want dat gaat op een goede dag gebeuren. Daar is geen ontkomen aan. Mijn collega Maarten Verheijen van
Groeilanden schreef vorige week dat er wereldwijd voor $82000 miljard in obligaties is belegd. Dat bedrag zal door deze problemen omlaag gaan, en dat geld zal ergens anders moeten worden belegd. Daarnaast zullen de Amerikaanse geldpersen 24 uur op 24 blijven draaien, waardoor er alleen maar meer geld in de markt komt, op zoek naar een bestemming. Mede daarom verwachten wij niet de definitieve forse beursdaling, die verschillende analisten wel verwachten. Wel verwachten we perioden van paniek, veel beweging op de aandelen- en valutamarkten en vooral stijgende grondstofprijzen.

 

Deel dit artikel per mail of via uw sociale media:

Waarom de goudprijs fors kan corrigeren (en waarom de dollar fors kan herstellen)

Tot nu toe was de algemene overtuiging dat de Federal Reserve de rente op zijn vroegst pas ergens in 2011 zou gaan verhogen. Niet in het minst omdat Bernanke zelf meerdere keren heeft aangegeven de rente zolang als dat nodig is ongemoeid zal laten.

Het enorm meevallende banencijfer dat gisteren in de VS werd gepresenteerd, veranderde op slag die verwachting. In november gingen slechts 11.000 banen verloren, terwijl analisten een verlies van 125.000 banen hadden verwacht. Voor de markt is dat een indicatie dat niet alleen economisch de bodem is bereikt, maar ook als het gaat om banenverlies.

De logische consequentie daarvan is dat als de hoogste werkloosheid is bereikt, de kans op groei van werkgelegenheid in 2010 toeneemt. Waardoor automatisch consumptie en dus de economie verder groeien. Die conclusie leidt ertoe dat de kans op toenemende inflatie groter wordt, en dus wordt de kans groter dat de Fed zal overgaan tot het verhogen van de rente.

68% kans op renteverhoging in 2010
Een indicatie voor de renteverwachting zijn de prijzen voor de zogenaamde Federal Funds Futures Contracts. Die prijzen gaven eerder deze week aan dat er een 45% kans bestond dat de rente in 2010 zal worden verhoogd. Gisteren stegen de prijzen van die dingen zodanig dat de kans daarop nu 68% is.

Vergrote kans op daling grondstoffenprijzen
Om die reden zagen we gisteren een beursdag zoals we die al heel lang niet meer hebben gezien. Aandelenkoersen stegen omdat het goede nieuws uiteraard uitzicht biedt op hogere bedrijfswinsten. De dollar steeg echter ook fors in waarde. Grondstoffen, maar vooral goud en zilver daalden fors in koers. Als we naar de grafieken kijken, dan lijkt de kans op een verdere correctie van de goud- en zilverprijs groot. Om dat laatste goed te kunnen plaatsen, moeten we even het fenomeen “carry trade” bespreken.

Wat is een Carry Trade?
Je leent 100.000 dollar en je koopt voor hetzelfde bedrag goud. Of zilver. Of een andere valuta met een hogere rente zoals de Australische dollar. Wie dit een half jaar geleden deed, heeft een schitterende winst gemaakt, terwijl hij per saldo geen geld heeft geïnvesteerd.

Als veel beleggers en hedge funds dat gaan doen, dan wordt uiteraard veel goud of zilver gekocht (stijgen in waarde) en worden er veel dollars verkocht (daalt in waarde). Tot op een bepaald moment een nieuwsbericht zoals dat van gisteren naar buiten komt. Dan willen veel van die carry traders toch snel hun winst pakken en liquideren ze hun posities. Gevolg: verkooporders voor goud en zilver en kooporders voor de USD. Dus dalende goud- en zilverprijzen en een stijgende USD.

Hoeveel geld zit er in dit soort carry trades?
Afgelopen vrijdag steeg de dollar en daalde de prijzen van goud en zilver fors. Waarschijnlijk door carry traders die winst namen. De vraag is nu: hoeveel geld zit er in dit soort carry trades? Want als er eenmaal winst genomen wordt, dan is de kans groot dat er meer winstnames volgen, dat de dollar verder stijgt en dat op een bepaald moment ook de losers (die te laat zijn ingestapt) hun posities gedwongen moeten sluiten en daarmee enorme verliezen incasseren. Hoe meer geld in dit soort carry trades zit, hoe meer posities worden gesloten, hoe forser de goudprijs corrigeert.

Pas als al deze carry trades weer gesloten zijn, daalt de verkoopdruk op goud en zilver, waardoor er weer ruimte optreedt voor een nieuwe stijging. Wanneer dat zal zijn? En hoever de bijvoorbeeld de goudprijs dan zal zijn gedaald? Dat kunnen we onmogelijk weten. Wel weten we dat de goudprijs in een jaar tijd met 70% is gestegen. Er kan dus een pak van de goudprijs af zonder dat de stijgende lange termijn trend in gevaar komt.
Verder geldt uiteraard dat er altijd berichten naar buiten kunnen komen, die het economische beeld weer op zijn kop zetten, en de goudprijs weer doen stijgen.

Wat is onze mening voor de lange termijn?
Onze mening over goud en zilver is dat beide metalen de komende jaren fors in prijs zullen stijgen. Iedere stijging zal echter gepaard gaan met carry trades en gewone aankopen door korte termijn traders. Hoe harder de stijging op korte termijn is, hoe groter de kans op een correctie. Koop daarom nooit goud of zilver op een moment dat de prijs juist een forse stijging achter de rug heeft, maar wacht vooral rustig de correctie af.

 

Deel dit artikel per mail of via uw sociale media:

Zó doet de Fed haar voorspellingen

Ik las deze week in een artikel dat de Federal Reserve voor komend jaar haar verwachting voor economische groei opwaarts heeft bijgesteld. Ik wilde wel eens weten hoe ze nu aan zo’n verwachting komen en heb de notulen van de laatste Fed-meeting eens gelezen.

De Fed verwacht voor komend jaar een economische groei die tussen 2,5% en 3,5% zal liggen. Ook zal de rente naar verwachting nog een tijd lang zo laag blijven. De Fed ziet daar wel een risico in, maar concludeert dat dit risico “relatief laag” is. Nergens in de notulen is een concrete, grondige analyse te vinden over waaróm ze tot die conclusie komen.

Allemaal een cijfertje invullen
Bij zo’n Fed-meeting zijn blijkbaar ongeveer 40 mensen aanwezig. Daarvan mogen de leden van de “Board of Governors” en de presidenten van de regionale Fed-banken allemaal een cijfer invullen over welke groei ze voor volgend jaar verwachten. Als die cijfers worden bij elkaar geveegd, waarna de drie meest optimistische én de drie meest pessimistische cijfers verwijderd, en voilá! De Fed heeft een voorspelling.

Als we naar de verwachting voor de komende jaren mogen geloven, dan ziet de wereld er prachtig uit. Economische groei gaat richting 4%, inflatie blijft beneden 2% en werkloosheid daalt rustig aan weer richting 5%.

Kleuterwerk
Allemaal een cijfertje invullen en het gemiddelde publiceren. Kleuterwerk van de bovenste plank. Niet verwonderlijk dat ze zó vaak de plank volledig mis hebben geslagen. Niet verwonderlijk dat ze in juni 2008 nog zeer optimistisch waren en geen idee hadden van wat er stond te gebeuren.
De waarde van wat de Fed ons aan economische voorspellingen geeft, is nihil.
Het is triest, maar als belegger wél belangrijk om te beseffen.

 

Deel dit artikel per mail of via uw sociale media:

Een paar biljoen aan problemen “even genegeerd”

Eurostat heeft weer inflatiecijfers bekend gemaakt voor de eurozone en de EU als geheel. In de 16 euro-landen waren de prijzen van goederen en diensten gemiddeld 0,7% lager dan een jaar geleden. Deflatie!

Wat mij irriteert aan de berichtgeving in de media is dat er nauwelijks lijkt te worden nagedacht over de cijfers. Of dat men nauwelijks achter de cijfers kijkt. Vorig jaar juli noteerden de prijzen van olie en zowat alle andere grondstoffen absolute records, om vervolgens enorm te dalen als gevolg van een ongekende reeks van gedwongen verkopen door met name hedgefunds.

Olie noteerde in juli 2008 nog $145 per vat en die prijs daalde naar zelfs $30 in januari. Inmiddels is de olieprijs weer meer dan verdubbeld naar $70.

Energie bepaalt alles
Als we naar de tabellen van Eurostat kijken, dan zien we dat de negatieve inflatie is veroorzaakt doordat energie gemiddeld 14,4% goedkoper is en omdat transport gemiddeld 5,5% goedkoper is. De prijzen voor transport worden voor een aanzienlijk deel bepaald door de olieprijs.
Reken je de impact van de olieprijs niet mee, dan is er gewoon 1% inflatie. En dat is hoog, als je weet dat we in een enorme economische crisis zitten waarin consumenten massaal de hand op de knip houden.

Eind 2009 weer positieve inflatie
Je hoeft geen kerngeleerde te zijn om te concluderen dat de olieprijs alleen maar gelijk hoeft te blijven om tegen het eind van het jaar weer positieve inflatie te zien. En als economisch herstel doorzet zoals de “geleerden” nu verwachten, dan zal de olieprijs alleen maar verder stijgen. Dat zal tot hogere inflatie leiden, waardoor de ECB en de Fed vliegensvlug de rente moeten verhogen, wat op zijn beurt het economisch herstel genadeloos de kop in zal drukken.

Problemen voor het gemak even genegeerd
En dan hebben we het nog niet over de in de VS nog steeds voortwoekerende kredietcrisis en de impact van de enorme problemen in Oost-Europa, waar ook West-Europese banken middenin zitten. Die problemen zijn gezamenlijk goed voor een paar duizend miljard euro aan ellende, maar worden nu voor het gemak even genegeerd. Negeren betekent echter niet dat ze zomaar zijn zijn verdwenen.

Het worden nog interessante tijden…

 

Deel dit artikel per mail of via uw sociale media:

Het optimisme móet worden doorgezet!

In onze wekelijkse nieuwsbrief berichtte ik over de lage inflatie in Duitsland en in België. Cijfers die representatief zijn voor geheel Europa en die we ook in de VS zien. Er is een probleem met die cijfers. Een groot probleem.

Lage inflatie over een paar maanden al voorbij
De lage inflatie wordt namelijk geheel verzoorzaakt door het feit dat olie, gas en andere grondstoffen nu fors goedkoper zijn dan een jaar geleden. Dat is echter slechts tijdelijk. Als de olieprijs rond de $70 blijft, dan zal olie over een maand of vijf weer fors duurder zijn dan een jaar geleden.

Als we olie en gas niet meetellen, dan hebben we “gewoon” een kerninflatie van rond de 2%. Precies zoals centrale bankiers het graag willen. In normale economische tijden. Het simpele feit dat kerninflatie in een zodanig forse recessie nog steeds rond de 2% ligt, doet het ergste vrezen voor zodra er straks economisch herstel komt en de vraag stijgt.

Oplopende rente temperde beursoptimisme
Het was precies dat wat de Amerikaanse obligatiemarkt al zag aankomen, en daardoor liep de rente op de 10-jarige obligaties (waarop ook hypotheekrente wordt gebaseerd) de afgelopen maand fors op. Daar kwam nog eens bij dat de Fed had aangegeven niet langer obligatieleningen te willen opkopen. Het optimisme op de beurzen werd daardoor getemperd en het leek alsof een nieuwe dalende trend ging worden ingezet.

Dát kunnen Obama en co. nu even niet gebruiken
En juist dat kunnen Obama en zijn makkers nu even niet gebruiken. Het optimisme moet worden doorgezet. Frappant was het dan ook dat juist afgelopen woensdag (midden in een tot dan toe slechte beursweek) het bericht kwam dat er bij de Federal Reserve toch stemmen opgingen om obligaties op te kopen. Want dan kan de hypotheekrente laag blijven en wordt de economie gestimuleerd.

Prachtig idee!
Behalve dat er wéér meer geld wordt gecreëerd en dat het moment steeds dichterbij gaat komen dat ook geld bijdrukken niet meer helpt. Het zou in ieder geval zo maar kunnen dat de beurs een nieuwe forse stijging inzet. Gewoon omdat de Federal Reserve alle middelen inzet om de rente op de kapitaalmarkt laag te houden.

 

Deel dit artikel per mail of via uw sociale media:

Too big to fail

Opties CitigroupToen ik in 1998 nog werkzaam was bij Citicorp, de voorloper van het huidige Citigroup, had ik een aantal opties Citigroup gekregen als bonus. De Azië crisis brak uit en in een of andere dealing room in New York of London had iemand namens Citicorp belegd in Russische obligaties die op slag waardeloos werden. Er werd een groot verlies geleden, de aandelenkoers zakte en mijn opties werden ineens (achteraf tijdelijk) waardeloos.

Ik herinner me nog hoe boos wij waren. Overal in de wereld werkten we hard aan het succes van Citicorp en het waren juist van die ‘snelle jongens’ in een compleet andere divisie die het met hun arrogante beleggingsgedrag even voor ons allemaal verknalden.

Uiteraard begrepen we ook heel goed dat er nog ergens iets niet klopte, want hoe was het mogelijk dat die gasten zomaar dit soort risicovolle dingen konden doen? Waar we nog bozer over waren: wij hadden over zaken van 1000 euro ruzie met die zeurkousen van interne controle én we hadden ieder jaar controleurs van de nationale bank over de vloer, van de Fed, van de belastingdienst etc.

Hoe kon het dat wij constant met dit soort volk te maken hadden en dat tegelijkertijd mensen in een dealing room in London voor miljarden aan risico’s konden nemen?

Nu weet ik het antwoord. Mensen die anderen controleren, controleren graag dat wat ze zelf begrijpen.

100 bankdivisies

Wij scheren al die bankmensen over één kam. Zo’n enorme bank heeft echter gemakkelijk 100 divisies, waarvan er 99 normaal tot kerngezond zijn. De schade wordt in één divisie veroorzaakt. Hoe zouden de mensen in die 99 andere divisies zich voelen? Ze zijn boos op hun collega’s die dit hebben verzoorzaakt, boos op hun directie, maar worden tegelijkertijd door het publiek ofwel met de nek, ofwel meewarig aangekeken.

Geldproblemen? Spullen verkopen!

Een gegeven is dat er meer dan genoeg geld in de wereld is. En dus zijn er genoeg investeerders die graag gezonde bankdivisies willen kopen. Als wij particulieren in geldnood komen, worden we gedwongen om onze waardevolle spullen te verkopen. Bedrijven als ING en AIG (en al die anderen) hoefden dit niet, want zij waren “too big to fail”.

Bedrijven die er een puinhoop van maken, worden normaal gezien door de situatie waarin ze terecht komen, gedwongen om hun winstgevende divisies te verkopen. Met de opbrengst daarvan kunnen ze hun schade betalen. Dat er in zo’n geval van AIG of ING of Citi weinig overblijft, is daarvan een logisch gevolg. Beleggers zouden niets overhouden, maar dat risico hoort bij beleggen. De klanten zouden gewoon een andere naam op hun bankafschrift zien, de medewerkers zouden grotendeels hun baan behouden en misschien zelfs een leukere baas krijgen en de belastingbetaler zou niet moeten opdraaien voor het belonen van slecht management.

Nog een bijkomend voordeel: wie weet zouden er meerdere kleine financiële instellingen ontstaan. Kleinere, overzichtelijke banken die misschien zelfs een ouderwets goede service zouden verlenen. Gezonde concurrentie.

Volgens de politici zou dat scenario een ramp zijn. Too big to fail…

Deel dit artikel per mail of via uw sociale media: