Deze week ontving ik een mail van een lezer die het volgens mij allemaal niet goed meer kon begrijpen. Hij vroeg ons of we niet eens de situatie van de Eurolanden als geheel wilden vergelijken met die van de Verenigde Staten. Waarschijnlijk omdat hij niet begreep dat de Euro zo aan het dalen was, terwijl hij zich meende te herinneren dat de Verenigde Staten er financieel nog veel slechter voor staan. In het artikel van vorige week (klikt u hier om het nog een keer te lezen) schreef ik namelijk alleen over de begrotingstekorten en staatsschulden van de Eurolanden.
Als ik bij de mail van deze lezer goed tussen de regels door heb gelezen, dan heeft hij in principe helemaal gelijk en is het begrijpelijk dat hij er allemaal geen bal meer van begrijpt. Want waarom zoveel ophef over een klein land binnen de EU en over de Euro, terwijl de Eurozone als geheel er veel beter voor staat dan landen als de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk? Hieronder alvast even de cijfers van de Eurozone als geheel én die van de VS.
Met droge ogen…
In de Verenigde Staten heeft de overheid in 2009 ongeveer 1400 miljard meer uitgegeven dan er binnenkwam, ofwel 10% van het BBP. Hierdoor steeg de Amerikaanse staatsschuld naar $11,9 biljoen, ofwel ruim 83% van het BBP. De 16 Eurolanden samen hadden een begrotingstekort van 6,3% van het BBP en de staatsschuld bedraagt 78,7% van het BBP.
Veel betere cijfers dus dan de Verenigde Staten. Dit terwijl de Amerikaanse staatsschuld in 2010 in rap tempo zal oplopen naar 94% van het BBP. Obama presenteerde twee maanden geleden namelijk met droge ogen een budget voor 2010 waarin de federale overheid $3552 miljard zou gaan uitgeven, terwijl er voor slechts $2381 miljard aan inkomsten worden verwacht. Was de Verenigde Staten een EU-land geweest, dan zouden ze dus keurig in één adem met de huidige PIIGS-landen worden genoemd.
Hoe kan het dan dat de Euro zo onder vuur ligt?
En dat niemand het meer lijkt te hebben over de belabberde financiele situatie van de VS? Dat is voor een deel te wijten aan het feit dat de VS nu eenmaal een groot en machtig land is. De rating agencies vinden het blijkbaar geen probleem om de rating van kleinere landen als Griekenland, Portugal en Spanje te verlagen, maar zullen dat voor de VS waarschijnlijk pas doen op het moment dat niemand nog één Amerikaanse staatsobligatie wenst aan te kopen.
Voor een ander deel is de focus op EU-landen en op de Euro vooral ook te wijten aan de enorme besluiteloosheid bij de Europese regeringsleiders en politici. Zouden ze direct op een ferme manier nee hebben gezegd tegen hulp aan Griekenland, dan zou Griekenland nu waarschijnlijk al op weg uit de Euro zijn en zou de Euro er op termijn alleen maar sterker van zijn geworden. Zouden ze anderzijds direct actie hebben ondernomen voor een pakket steunmaatregelen, dan zou de rust op de valutamarkten al lang zijn weergekeerd.
Aandacht straks vanzelf weer op de VS
We hoeven ons over de Verenigde Staten echter geen illusies te maken. De aandacht van de financiele markten en media zal zich straks vanzelf weer richten op het enorme begrotingstekort, de enorme staatsschuld en vooral op hoe het nu al bijna vast staat dat die staatsschuld de komende tien jaar fors zal blijven oplopen.